Stanisław Mielech – C.K. Legionista

29 kwietnia 1894 roku urodził się Stanisław Mielech. Dla polskiego futbolu to człowiek – instytucja.

   Urodził się na Podkarpaciu, grał dla Cracovii, ale od lat dwudziestych, aż do śmierci w roku 1962 związany był z Warszawą. To on, jako żołnierz legionów Piłsudskiego, w roku 1916 na Wołyniu założył drużynę piłkarską złożoną z wojskowych. Takie były początki Legii, choć jej nazwa, wymyślona również przez Mielecha, obowiązuje od roku 1922.

  Grał na prawym skrzydle. Był krótko piłkarzem Wisły, sukcesy odnosił jako zawodnik Cracovii. W jej barwach wygrał pierwsze mistrzostwach Polski w roku 1921. W tym samym wystąpił w pierwszym meczu reprezentacji Polski, z Węgrami. W latach 1923-27 grał w Legii, a w 1933 był jej trenerem. Był jednym z założycieli Ligi Polskiej (1927).

Mielech grając w piłkę na najwyższym poziomie ukończył Uniwersytet Jagielloński. Uzyskał tytuł doktora praw, cieszył się opinią jednego z najwybitniejszych w kraju specjalistów w dziedzinie prawa celnego. Został generalnym inspektorem ceł w Wolnym Mieście Gdańsku. Miał wtedy stopień majora. W roku 1939 Niemcy aresztowanego go i wymienili na zatrzymanego przez Polaków niemieckiego konsula. Dzięki temu uratował życie. Wspomina o tym Melchior Wańkowicz, w swojej książce „Westerplatte”.

 Stanisław Mielech był wybitnym dziennikarzem. Przed wojną pracował w „Kurierze Porannym”, „Kurierze Sportowym”, „Stadionie”, „Raz, Dwa, Trzy”, „Przeglądzie Sportowym”, był sprawozdawcą  Polskiego Radia z meczu Niemcy – Polska w Berlinie. W latach 1929-33 pełnił godność prezesa Związku Dziennikarzy i Publicystów Sportowych RP. To on, w roku 1927,  zamieścił po raz pierwszy w „Stadionie” listę ligowych strzelców, publikowaną na łamach prasy do dziś. Po wojnie, w 1946 roku, został pierwszym zastępcą prezesa PZPN, legionisty jak on – Władysława Bończy-Uzdowskiego. Od roku 1947 aż do śmierci w 1962 związany był z „Życiem Warszawy”, gdzie przez wiele lat tworzył duet z innym wybitnym dziennikarzem – Stefanem Sieniarskim. Podpisywał się na ogół skromnie. St. Miel.

   Jest autorem książek wyjątkowych, chyba najlepszych tego typu, zważywszy na pozycję autora i jego udział w przedwojennym życiu sportowym. Pierwsza to „Style, szkoły i systemy w piłce nożnej (1955), druga – „Gole, faule i ofsaidy” (1957), trzecia – „Sportowe sprawy i sprawki” (wydana w roku 1963, już po śmierci autora). Mielech  przygotował także materiały do przedwojennej części monumentalnego dzieła „Legia 1916 – 1966. Historia, wspomnienia, fakty”, wydanego na pięćdziesięciolecie powstania klubu.

Wszystko to i tysiące artykułów pisał na maszynie firmy „Mercedes”, którą otrzymał w roku 1945 w ramach reparacji wojennych. Dostałem ją w prezencie od jego córki, pani Krystyny Mielech, absolwentki ASP, scenografa w Telewizji Polskiej. Maszyna stoi w moim pokoju i jest jedną z najcenniejszych pamiątek polskiej piłki, jaką posiadam.

 Po ślubie w roku 1921 Mielech przeniósł się do Warszawy. Nie ma w tej Warszawie żadnych dowodów pamięci po nim. Ani nazwy ulicy, ani trybuny na Legii, którą stworzył, ani tablicy na domu przy ulicy Dobrej, w którym spędził ostatnich 13 lat życia. Ale w grudniu 2018 roku, trochę z mojej inicjatywy, ale głównie w wyniku zabiegów byłego sekretarza generalnego Legii płka Janusz Żbikowskiego, na fasadzie stadionu Legii odsłonięto tablicę poświęconą jednej z najważniejszej postaci w historii klubu.

Stanisław Mielech spoczywa na Starych Powązkach.

Stefan Szczepłek